Nhận diện khuôn mặt nên được hợp pháp hóa như thế nào?

Nhận dạng gương mặt đang trở nên phổ biến ở khắp mọi nơi: Thiết bị di động, sân bay, đồn cảnh sát... Tuy nhiên, theo The Verge, những vấn đề tiêu cực xảy ra trong thời gian gần đây đặt ra dấu hỏi về việc thiết lập những quy định cho loại hình công nghệ này.

Cụ thể, nhiều thuật toán nhận diện gương mặt đang có tỷ lệ lỗi cao hơn khi áp dụng cho người Mỹ gốc phi, phụ nữ và người trẻ tuổi, dễ hình thành suy nghĩ về định kiến xã hội và phân biệt chủng tộc.

Tìm hiểu: Phụ nữ và người da màu đang chịu thiệt khi dùng công nghệ nhận diện khuôn mặt

Đồng thời, vai trò quan trọng của nhận dạng khuôn mặt trong việc giám sát khiến một số tổ chức cho rằng nó không nên được cảnh sát sử dụng. Giờ đây, khi bất kỳ ai có tài khoản nhà phát triển trên đám mây đều có thể tiếp cận công nghệ, các vấn đề về quyền riêng tư cần phải được xem xét kỹ hơn nữa.

Vậy, làm thế nào để cải thiện thực trạng của công nghệ nhận diện gương mặt? Sau khi đặt câu hỏi với một số chuyên gia thuộc các lĩnh vực liên quan, phóng viên trang The Verge đã thu về cả 2 luồng quan điểm đồng ý và phản đối. Mời các bạn cùng theo dõi tiếp nội dung phía dưới để hiểu rõ hơn về vấn đề.

Đã đến lúc quy chuẩn hóa nhận diện gương mặt?

Alvaro Bedoya, Giám đốc điều hành Trung tâm Bảo mật và Công nghệ tại Georgetown Law lên tiếng ủng hộ: “Chúng ta điều chỉnh quyền riêng tư thương mại trên nhiều công nghệ như thẻ tín dụng, hồ sơ sức khỏe điện tử, thói quen thuê video, xem truyền hình cáp... Giờ đây, nhận diện gương mặt cũng vậy.

Tôi muốn có các quy tắc về thử nghiệm độ lệch chuẩn và độ chính xác. Công nghệ này cũng không nên được sử dụng với những người từ 18 tuổi trở xuống và ở các khu vực nhạy cảm như bệnh viện, phòng khám hoặc trường học, ngay cả khi có sự đồng ý của đối tượng nhận dạng.

Nhận diện gương mặt cần được điều chỉnh để phù hợp với toàn bộ bối cảnh ngành bảo mật thương mại Hoa Kỳ”.

Brian Brackeen, Giám đốc điều hành của công ty nhận diện khuôn mặt Kairos cũng ủng hộ những quy định: “Cần có quy định về việc sử dụng nhận diện gương mặt cho cả cơ quan thực thi pháp luật lẫn công ty tư nhân trong một số trường hợp nhất định”.

Evan Selinger là Giáo sư triết học tại Viện Công nghệ Rochester. Cùng với Giáo sư luật Woodrow Herzog, Selinger đã kêu gọi cấm hoàn toàn việc sử dụng nhận diện khuôn mặt, trong cả hai trường hợp sử dụng vào việc công và tư nhân vì lo ngại rằng công nghệ đang được tiêu chuẩn hóa.

Theo Evan, việc tiêu chuẩn hóa nhận diện gương mặt giúp mọi người sử dụng công nghệ mọi lúc, hình thành thói quen khiến mọi người tin rằng họ không thể sống mà không có công nghệ nhận dạng khuôn mặt, dần dần sẽ tạo nên suy nghĩ "công nghệ này có vẻ như không đáng để lo ngại", và đó chính là nguy cơ tiềm ẩn rủi ro.

Có quan điểm đối lập với 3 nhận định trên, Ben Hutchinson, Phó chủ tịch hoạt động liên bang tại NEC America (một nhà cung cấp hàng đầu cho các hợp đồng nhận dạng khuôn mặt liên bang) đã phản đối lời kêu gọi hạn chế công nghệ:

"Chúng tôi không tin rằng vấn đề pháp lý cần được xem xét đến mức nghiêm trọng như vậy. Tỷ lệ chính xác thấp khi nhận diện rơi vào nhiều công ty công nghệ mới. Họ gặp đôi chút khó khăn và vì thế đang cố gắng làm tất cả những gì đúng đắn. Theo tôi nhận thấy, không nhất thiết phải đưa ra những ràng buộc về mặt luât pháp với công nghệ nhận diện gương mặt.

Mọi người đã quên đi những lợi ích. Đây là công nghệ hữu hữu ích để ngăn chặn các cuộc tấn công khủng bố và nhận diện tội phạm. Đồng thời, nhận diện khuôn mặt cũng cải thiện chất lượng cuộc sống khi cho phép chúng ta đi qua các sân bay mà không cần giấy tờ, tiết kiệm được rất nhiều thời gian".

Cảnh sát có nên dùng nhận diện khuôn mặt?

Kade Crockford, Giám đốc Chương trình Công nghệ Tự do tại ACLU (Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ) đã kêu gọi lệnh cấm sử dụng nhận diện khuôn mặt trong giới chính phủ.

"Mối quan tâm cốt lõi của chúng tôi là cảnh sát ở Hoa Kỳ hiện nay có thể hoạt động tốt mà không cần các phương thức giám sát. Đang có một sự thiếu hụt thực sự về niềm tin dành dành cho đội ngũ hành pháp".

Với Brackeen, vấn đề là sự công bằng. Cảnh sát nói riêng và chính phủ nói chung luôn có quyền hạn đặc biệt so với công dân bình thường. Vì vậy, việc áp dụng nhận diện gương mặt phải được thực hiện một cách công bằng cho tất cả mọi người (thay vì phụ nữ, người da màu... gặp bất lợi như đã nêu). Trong trường hợp đó, Brackeen có thể chấp nhận việc cảnh sát sử dụng công cụ.

Khắc phục tình trạng phân biệt chủng tộc cho công nghệ nhận diện khuôn mặt như thế nào?

Brackeen tin rằng vấn đề hoàn toàn có thể được giải quyết: "Đó là vấn đề về dữ liệu, không phải là vấn đề với công nghệ. Chúng tôi đang cập nhật các thuật toán của mình để cải thiện độ chính xác".

Hutchinson cũng đồng ý với quan điểm trên: "Bất kỳ công ty lớn nào trong lĩnh vực nhận diện khuôn mặt đều có phương pháp kiểm tra rất nghiêm ngặt. Thực tế, toán học không thiên vị và không biết phân biệt chủng tộc. Nếu công ty không đầu tư đúng mức cho R & D (nghiên cứu & phát triển), thuật toán kém chất lượng và cho kết quả sai lệch là điều dễ hiểu".

Ở một góc nhìn khác, Crockford đưa ra nhận định: "Đang tồn tại những vấn đề về thuật toán và dữ liệu đào tạo, nhưng đó không phải là thách thức duy nhất khi giải quyết tình trạng thiên vị trong ngành công nghệ nhận diện gương mặt.

Một vấn đề nghiêm trọng hơn là cảnh sát đang sử dụng ảnh chụp tội phạm làm cơ sở dữ liệu để so sánh, trong khi mức độ chính xác của chúng là một dấu hỏi lớn từ quá khứ cho đến hiện tại.

Hệ quả là, một số người da đen bị bắt giữ vô cớ ở hầu hết loại tội phạm nhỏ (lái xe với giấy phép bị đình chỉ hoặc đăng ký hết hạn, sở hữu ma túy, ăn cắp vặt, xúc phạm, gây rối...).

Thậm chí, hiện nay, 90% số người bị bắt vì tội liên quan đến ma túy ở New York có da màu đen hoặc nâu, còn người da trắng gần như không bao giờ bị bắt vì tội tương tự.

Như thế, bằng cách sử dụng cơ sở dữ liệu thiếu chính xác với một công nghệ (được coi là) trung lập, sự thiên vị đã được mã hoá".

Quan điểm của bạn về việc thiết lập điều luật và quy chuẩn cho công nghệ nhận diện gương mặt là gì? Cùng chia sẻ thông qua phần bình luận ở bên dưới nhé.

Xem thêm: 

• Hacker có thể đánh cắp dữ liệu từ doanh nghiệp chỉ bằng số fax
• Nhiều thiết bị Android bị phát hiện lỗ hổng bảo mật firmware