Đây là cách Facebook nhận diện khuôn mặt bạn dù bạn có Tag lên hình hay không

Đây là bài viết hay của Kyle Chayka trên trang blog cá nhân Medium, với những chia sẻ của Sterling Crispin, nghiên cứu về công nghệ nhận dạng khuôn mặt người.

Cái gì?

“Mặt nạ dữ liệu” (Data Masks) của Sterling Crispin. Nó không tìm kiếm chân dung của một người cụ thể. Nhưng thay vào đó, nó dùng dữ liệu thô để chỉ ra công nghệ nhận dạng con người. Phân tích cấu trúc các thuật toán nhận diện khuôn mặt, sau đó thông qua phần mềm nhận diện khuôn mặt của Facebook, “Mặt nạ dữ liệu” đối chiếu với người xem bằng cách cho họ biết là họ đang được nhận diện và theo dõi mọi lúc mọi nơi”, Crispin cho hay.

Họ đã làm điều ấy như thế nào?

“Thật ra, Facebook làm mặt nạ cho mọi người dùng", người nghệ sĩ này giải thích. Mạng xã hội phân tích từng khuôn mặt xuát hiện trong ảnh mà người dùng đăng lên trên máy chủ của Facebook và chuyển thể thành mô hình 3 chiều. Dù bạn có gắn Tag cho hình hay không thì việc phân tích này vẫn diễn ra.

Crispin tập hợp mô hình các khuôn mặt từ bộ dữ liệu giống như kiểu Labeled Faces in the Wild, một cơ sở dữ liệu về hình ảnh khuôn mặt, được thiết kế để phục vụ cho việc nghiên cứu nhận dạng khuôn mặt tự nhiên. Sau đó, chuyển thể nó thành dạng hình ảnh 2 chiều từ composite, và cuối cùng là đưa nó về hình ảnh 3D -  rất giống với Facebook . Ông dừng quá trình lặp đi lặp lại này trước khi các thuật toán tạo ra một khuôn mặt hoàn hảo, cho ra một kết quả đột biến kỳ lạ của các hình ảnh được nhận diện. Hình ảnh này, ông nói, có thể có "lông mày, cằm của ai đó, của người khác chứ không phải là của người trong ảnh."

Khuôn mặt dưới đây trông "giống như một con ma. Thật kinh khủng!. Các thuật toán đã cho ra hình ảnh những khuôn mặt có nụ cười như kiểu nụ cười của quái vật. 

Một số khuôn mặt sẽ khiến hệ thống khó nhận diện. Trong hàng loạt các hình ảnh, thuật toán nhận diện khuôn mặt sẽ hiểu chắc chắn rằng đó là một khuôn mặt nhưng không thể biết được đó là khuôn mặt của ai.

Tại sao lại như vậy?

Khi chính phủ Mỹ xây dựng cơ sở dữ liệu sinh trắc học chẳng hạn như hệ thống nhận diện khuôn mặt Next-Generation Identification, thì điều quan trọng hơn bao giờ hết là làm thế nào để nắm bắt và quy chuẩn hoá chân dung con người với công nghệ mà chúng ta đang có. Công trình của Crispin nhắc nhở chúng ta điều này

Khi để máy móc phát thảo nhân dạng của mỗi người chúng ta, thì tất cả “sự mềm mại, cái phần làm cho chúng ta thật sự nhân bản, có thể sẽ mất hết”. Với những dung mạo khác lạ dưới lớp mặt nạ dữ liệu, không phải bạn đang nhìn vào một bản thể xa lạ nào mà cả, thực chất là bạn đang nhìn vào chính mình.